Jumièges: Odnerwieni

W średniowieczu nie było takiej tortury, której by jeszcze nie wymyślono: sprawiających problemy łamano kołem, przemyślnymi cążkami zrywano im paznokcie, a jak i to nie pomogło, to obcinano palce kawałek po kawałeczku, ewentualnie jakiś sutek, ściskano kończyny pomiędzy dwoma deskami i wkręcano w nie śruby, nawijano powolutku jelita na kołowrotki, wyrywano języki, wypalano oczy, nie mówiąc już o paleniu żywcem na stosie w zupełnej ostateczności. A wszystko to w imię wiary, sprawiedliwości, ku pokrzepieniu serc i dla odkupienia duszy nieszczęśnika oczywiście.

Kiedy w 660 roku pochodzący z rodu Merowingów król Franków Clovis II wyruszył na pielgrzymkę do Ziemi Świętej, zostawił swoje królestwo pod rządami żony i najstarszego syna. A że długo nie wracał i w ogóle nie było wiadomo, czy kiedykolwiek wróci, to syn postanowił po swojemu kraj urządzić. Namówił do spisku młodszego brata i razem zbuntowali się przeciwko ojcu i matce. Kiedy Clovis wrócił do Paryża, synowie w otoczeniu zbrojnych oddziałów czekali na niego u bram miasta, jednak nie mieli żadnych szans z wojskami króla. Pokonani i wzięci do niewoli przez własnego ojca, zbuntowani synowie zostali skazani na śmierć. Matka jednak, jak to matka, przebłagała króla, by karę śmierci zamienił na tortury. I to w dodatku bardzo znaczące tortury: takie, które sprawią, że już nigdy nie staną do walki przeciwko własnemu ojcu. A w zasadzie to już nigdy nie staną - na własnych nogach.

Obu zbuntowanych synów poddano operacji tak zwanego ''odnerwiania'', która polegała na przypaleniu tylnej części kolana w celu trwałego uszkodzenia ścięgien i nerwów umożliwiających chodzenie. Zaiste nie brakowało średniowiecznym katom fantazji! Następnie załadowano ''odnerwionych'' braci na drewnianą barkę, zapakowano im trochę jedzenia i puszczono z nurtem Sekwany. Takie symboliczne oddanie przestępców na pastwę losu. Mama z czułością zapaliła synkom świeczkę na ostatnią drogę.

Tratwa dryfowała kilka dni po meandrach Sekwany, minęła zamek w Andelys, przepłynęła pod mostami Rouen i któregoś dnia przybiła do brzegu nieopodal opactwa w Jumieges. Bliskich śmierci okaleczonych młodzieńców znalazł święty Philibert i kazał ich zanieść do klasztoru, w którym to w otoczeniu mnichów dożyli aż do późnej starości. Podobno królowa wiedziała dokładnie, gdzie znajdują się jej synowie i w tajemnicy do końca życia udzielała opactwu w Jumieges pokaźnej pomocy finansowej.

Kiedy spacerując po muzeum sztuk pięknych w Rouen staje się twarzą w twarz z obrazem Enerves de Jumieges namalowanym przez Evariste Vital Luminais, trudno uwierzyć, że cała historia ''odnerwionych'' z Jumieges to tylko legenda. Źródła historyczne niezbicie dowodzą, że Clovis II nigdy nie pielgrzymował do Ziemi Świętej i że zmarł mając 24 lata - jego synowie za życia ojca nie mieli więcej, niż kilka lat i trudno sobie wyobrazić, żeby zbuntowali się przeciwko królowi.

Tylko do kogo w takim razie należą dwa książęce grobowce, które po dziś dzień można oglądać w cieniu wież w ruinach opactwa Jumieges nad brzegiem Sekwany?